KAMPÇILIK

Kamp ve Kampçılık: İzciliğin en ilginç yanı kampçılıktır. İzciler doğayı tanımayı, onunla baş başa kalmayı, onun koşullarında ne tür davranmaları gerektiğini, kendilerini bu koşullara alıştırmayı hep kampta öğrenirler. Yaşam için nasıl hava, su vb. şeyler gerekli ise izcilik için kamp o denli gereklidir.

Kamp Nedir? : Ünitelerin yıl içinde yaptıkları çalışmaların doğada uygulanması, birlik, beraberlik ve kardeşlik duygularının geliştirilmesi için yapılan çalışmaların tümüdür.

Kuruluşlarına Göre Kamp Çeşitleri : Kuruluşlarına göre kamplar üç çeşittir :

1- Sabit Kamplar.         2- Yarı Sabit Kamplar.            3- Çadırlı Kamplar.

Kamp Çeşitleri :

01- Günü birlik (Yüzer-gezer) kamplar (Geziler).

02- Mahalli (yöresel) kamplar.

03- Hafta sonu kampları.

04- Bölgesel kamplar.

05- Merkez (Milli)  kampları.

06- Hizmet Kampları.

07- Temalı (Konulu) Kamplar

08-Uluslararası(Jamborie) Kamplar.

İyi Bir Kamp Yeri Nasıl Olmalıdır?:

01- Çalışmaların yapılacağı geniş bir alanı olmalı.             08- İçme ve kullanma suyu olmalı.

02- Bağ, bahçe ve  tarla kenarında olmamalı.                   09- Ulaşım açısından uygun olmalı

03- Gece ile gündüz arasında ısı farkı az olmalı.              10- Manzarası güzel olmalı.

04- Büyük akarsu kenarlarından uzak olmalı.                  11- Ana yollardan 4-5 km uzak olmalı.

05- Sürekli rüzgar alan bir yer olmamalı.                         12- Dere ve sel yatakları olmamalı.

06- Eğilimli yerlerde yada yamaçlarda olmamalı.             13- Çok gölgeli yada güneşli olmamalı.

07- Yerleşim yerlerinden yeteri kadar uzak olmalı.           14- Yiyecek teminine uygun olmalı.

Kamp Öncesi Yapılacak Olan İşler.

01- İl izci kurulu kamp yönetimini belirler, gerekli il oluru alınır.

02- İzcilerden alınacak katkı parası belirlenir ve toplanır.

03- Kampa gidiş yeri, zamanı, aracı ve yolu ünitelere duyurulur.

04- Kamp yönetimi iki gün öncesinden kamp yerinde göreve başlar.

05- Günlük zaman cetveli hazırlanır.

06- Yemek listesi düzenlenir, harcamalar hesaplanır.

07- Kamp araç ve gereçleri hazırlanır.

08- Kamp talimatı, nöbet talimatı, yangın talimatı hazırlanır.

09- Deniz veya göl kenarında ise deniz yada göl talimatı hazırlanır.

10- Kampın genel programı yapılır, kamp yönetimi görev bölümü yapar.

11- Kamp sırasında görev yapacak ilgili komisyonlar seçilir.

12- Kantin, gece etkinlikleri, deniz, ( göl ), spor, müzik, istasyon vb. sorumluları belirlenir.

Kamp Eğitim Programına Alınacak Konular :

1- Teknik izcilik konuları.                                 4- Koleksiyonculuk.

2- Şarkılar, oyunlar, rontlar, milli oyunlar.      5- Resim ve el işi çalışmaları.

3- Dramatize çalışmaları.                                6- Spor çalışmaları.

Kamplar mutlaka  açık havada yapılmalı, dengeli ve yeterli  beslenme sağlanmalı, gece faaliyetleri neşeli tutulmalı, temizlik alışkanlıkları verilmeli, yeterli izcilik bilgileri ile donatılmalı, doğayı tanıma, doğadan yararlanma mutlaka sağlanmalıdır. Kamp izcinin ruhudur.

Kampçılığı üç bölüme ayırarak anlatmak gerekir.

A) Kamptan önce.                             B) Kampta.                        C) Kamptan sonra.

A) Kamptan önce:

1- Eğitim : Kamptan önce kampa gidecek izcilerin kampçılık bilgilerine sahip olmaları gerekir. İlkyardım, ateş yakma, kontrollü yemek pişirme vb. bilgiler kış boyunca ünite çalışmaları sırasında izcilere verilmelidir. İzciler kampta karşılaşabilecekleri sorunlara kendilerini hazırlamalıdır.

Bu bilgilerin verilmesinde şu etkinliklerden yararlanırız.

a) Oymak başı yönetiminde bir hafta sonu kampı. (Her obayla ayrı ayrı.)

b) Oymağın birlikte hafta sonu kampı.

c) Obaların oba başları ile birlikte bir hafta sonu kampı.

Bu çalışmalar oba sistemine göre yönetilmeli, her obanın çadırı, mutfağı, malzemeleri ayrı olmalıdır. Böylece her obanın her bireyi bir görev alabilecektir.

2- Yardım : Başka liderlerin yardımı sağlanmadan kampa gidilmemelidir. Kamp yöneticisi görevini kolaylaştırmak, izcilik çalışmalarını gereği gibi denetleyebilmek için iyi bir iş takvimi ve görev bölümü yapmalıdır. Bu görev bölümü sırasında sayman, yazman, ambar sorumlusu ve sağlıkçı belirlenmelidir. Bu yöneticinin işlerini kolaylaştırır.

3- Kamp Yeri :

KAMP YERİNİN ÖZELLİKLERİ

Birçok insan kısa süreler için de olsa kampa gitmiş çadırda kalmıştır. Kamp yapmak çok zevklidir. Belki de bir iki gün iyi şartlarda kamp yapıldığı içindir ki zorluklarıyla karşılaşılmamış olabilir. İnsanlar bir işi yaparken düşük ihtimalleri göz önünde bulundurmazlar. Evlerini yaparken, büyük dalga, sel, fırtına, deprem gibi az yaşanacak tabiat olaylarını dikkate almazlar. Uzun yıllar mutlu da yaşarlar evlerinde, çünkü dikkate almadıkları sağlamlaştırmalar için para ödememiş, belki de bu parayla araba satın alıp rahat etmiştir. Yukarıda saydıklarımız, yani afetler ise çok ender olur nasıl olsa. Pekiyi ya olursa... İşte Gölcük, İşte Düzce, bunları yaşayalı çok olmadı. Ben buraya yazıyorum, belki sizler göreceksiniz, en çok 5 yıl sonra o bölgelerdeki insanlar, önce yaptıkları hataları tekrar yapmaya devam edeceklerdir. Çünkü çıkar, ölümü bile göz ardı edebilecek bir hastalıktır. Bu yazılanlarla bizim konumuz da çok alâkalı. Kampa giden insanlar da fırtına, sel, sağanak yağış ihtimallerini görmezden gelirler. Manzarası çok güzel bir yere çadır kurmak onun için daha iyidir. Çünkü, nasıl olsa sel, “Benim burada olduğum zaman gelmez.” Diye düşünür. Ve en büyük yanlışı da yapar. Biz izciler tabiatta yaşanabilecek her türlü olayı hesap eder ona göre davranırız. Biz kamp yerimizi de buna göre titizlikle seçeriz. Biz biliriz ki, 6 gün güzel manzara seyredilebilecek kamp yeri, yedinci gün insan hayatına mâl olabilir. Biz izciler, ihtimalleri şansa bırakmaz, olacakmış gibi değerlendiririz. Kamp yerimizi seçerken de en uygun yeri ararız, en güzeli değil. İyi seçilmiş bir kamp yeri, kampta yaşanabilecek problemlerin çoğunu daha baştan ortadan kaldırmak demektir. Bir kampın eziyet olmaması için dikkat edilmesi gereken maddeleri aşağıda sıralıyoruz. Tecrübe en güzel öğretim yoludur ama ölümün denenmesi olmaz. Biz yaşadığımız tecrübeleri sizlere aktarmak istiyoruz, sizin zarar görmemeniz için. Biz, sizin bizim çektiğimiz sıkıntıları çekmemenizi istiyoruz. Bizim tecrübe için harcadığımız zamanı, siz de harcamayın istiyoruz. Biz, size basamak olmak istiyoruz. Bizim üstümüze basıp, yukarı çıkasınız diye. Tekerlek icat edilmiştir. Bunu yeniden icat etmeye vakit harcamayın. Siz bunu havada nasıl uçururum diye çalışın.

KAMP YERİ SEÇERKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR:

1. En güzel kamp yeri bir ormanın ortasında, ağaçların seyreldiği meydanın ağaçlara yakın kısmıdır.

2. İçme ve kullanma sularına yakın olmalıdır.

3. Suyun az bulunduğu bir bölgede iseniz kaynak kampınıza çok yakın olmamalıdır. Civardaki vahşi hayvanlar susuzluğa bir müddet dayanırlar, sonra her şeyi göze alarak su içmek için kampın ortasına kadar gelirler.

4. Kamp yeriniz çukur bir alanda olmamalıdır. Çok güçlü olarak gelebilecek suların biriktiğinde göl altında bırakmayacağı bir alan olmalı. Tamamen rüzgâr almayan bir çukurluk da olmamalıdır. Tamamen rüzgâr almayan çukurlara özellikle rüzgârlı havalarda sinek, sivri sinek ve asalaklar toplanır.

5. Bir tepenin eteğinde olmamalıdır. Tepeden birden bire bir nehrin geldiğini, kocaman yuvarlak bir kayayı yuvarladıklarını hayal edin, bunlar çadırınıza kadar gelememelidir.

6. Dümdüz bir alanda kamp kurulmaz. Devamlı sağanak yağmur yağabileceğini düşünün. Böyle durumlarda düz alan su altında kalır.

7. Kurumuş dere yataklarından uzak durun. Kurumuş dere yatakları bulunduğunuz yerde yağmur yağmasa dahi, yukarılarda yağan yağmurun etkisiyle birden dolabilir. Bu dolma sel şeklinde olabileceği gibi, suyun dipten kaynayıp yükselmesiyle de gerçekleşebilir. Dere yatağının taşkın akan bir nehre dönüştüğünü hayal edin.

8. Vadi tabanlarında olmamalıdır. Şiddetli yağışta toplanan suların, vadi tabanlarını dereye dönüştürdüğünü unutmayın.

9. Vadi ve kanyonlardaki akarsulardan kod farkıyla çok yukarda olmalıdır. Akarsuyun üstünde bulunan barajın yıkıldığını düşünün.

10. Küçük ağaçların, fidanların altında olmamalıdır. Bu gibi fidan ormanları, yaklaşan vahşi hayvanı görmemenize sebep olur. Gölge yapmaz, yanan ateşten çabuk tutuşur.

11. Ağaçların altında olmamalıdır. Ağaçların üstündeki, kurumuş ve ya kırılmış dalların bir rüzgârda çadırınızın üstüne düşmesi söz konusudur. Yağış dursa bile ağaç altlarında bir müddet daha devam eder. Çadırınız rutubetten kurtulamaz.

12. Sık orman içinde, koyu gölgelerde olmamalıdır. Güneşin, günün hemen her saati ulaşamadığı koyu gölgeler, rutubetli, sinek ve asalakların yaşadığı bir alandır.

13. Tam tepe noktalarda olmamalıdır. Bu gibi yerler, şiddetli rüzgâr alır, Yıldırım çekebilir.

14. Rüzgâra açık alanlarda olmamalıdır. Yöredeki hâkim rüzgârları öğreniniz. Eğer hâkim rüzgâra açık bir alanda kampınızı kurarsanız, bir kamp boyunca esecek rüzgâr sizi serseme çevirir. Ateş yakamazsınız, yemek pişiremezsiniz. Bazı bölgelerde hâkim rüzgârlar, aylara göre değişiklik gösterir bunu yerlilerden öğrenebilirsiniz.

15. Zemin sürekli rutubetli olmamalıdır. Kurutulmuş bataklıklar, taban seviyesindeki ovalar, akarsu yatakları seviyesindeki zeminler sürekli rutubetli olabilir. Sivrisinek, asalak, böcek ve rutubetten kurtulamazsınız.

16. Kamp yapılacak mevsimde sürekli yağış alan bir mevkii olmamalıdır. Bu da kampınızı zehir edebilir. En güzel öğreneceğiniz yol yerlilerle konuşup tecrübelerini öğrenmektir.

17. Uçurum kenarlarında olmamalıdır. Uçurumlara yakın yerler, gece uykudan uyanan izcilerin, uyku sersemliği anında tehlikeye yol açar. Gece faaliyetlerini engeller. Rüzgârın uçurduğu malzemelerinizi kaybetmenize neden olur. Bu gibi yerler hava akımlarına sahne olur. Ansızın rüzgâr çıkabilir, birden başlayan ve sürekli devam eden rüzgârlar ile karşılaşabilirsiniz.

18. Yalçın kayaların yakınında olmamalıdır. Bir kuşun, havalanırken düşüreceği fındık kadar taş bile insanın ölümüne neden olabilir, unutmayın. Çığ ve sel tehlikelerini de unutmamak gerekir.

19. Bataklık arazilere yakın olmamalıdır. Bataklıklar, rutubet, sinek, yılan gibi özelliklerini kendisinden kilometrelerce ötelere kadar iletebilir. Civar sürekli sis ile kaplanabilir. Arazi yürüyüşleri tehlikelere sebep olabilir.

20. Kamp yapacağınız alan civarında, durgun su birikintileri olmamalıdır. Bunlar da sinek ve sivrisineklerle uğraşmanıza sebep olur.

21. Meskun mahallere, yani yerleşmelere yakın olmamalıdır. Biz izciler tabiatta zararı, vahşi hayvanlardan değil genellikle insanlardan görürüz. Yerleşmelerdeki sarhoşları, hırsızları, unutmayın.

22. İaşe ikmali ve hastaneye ulaşımı mümkün olmalıdır. Ekmek, yiyecek gibi malzemeleri almak için araç yolu bulunmalıdır. Bir araç ve araç yolu kaza geçirme durumunda izcinin hastaneye naklini de mümkün hale getirir.

23. Sahipli arazilere uzak olmalı, ya da sahiplerinden izin alınıp durum hakkında bilgi verilmelidir. Arazi sahipleri ile önceden konuşulmazsa insanlar, “Bunlar arazimi işgal ediyor, meyvelerimi çalıyor, ekinlerimi eziyor” diye düşünebilir. Arazi sahiplerinin bu düşüncelerini, önceden konuşarak ortadan kaldırmak, onları ikna etmek gerekir.

24. Kış kamplarında, çığ tehlikesi olmayan yerler seçilmelidir. Tepe eteklerinden, yalçın kaya diplerinden uzak durulmalıdır.

25. Kış kamplarında rüzgârsız yerler seçilmemelidir. Yaz kamplarının tersine, kış kamplarında rüzgâr, aranan bir faktördür. Rüzgâr alan yerlere kar yığılmaz, hatta yağan kar bile uçup gider. Rüzgârsız yerlere ise rüzgârın taşıdığı karlar bile gelip yığılır. Çadırlar kar altında kalıp gömülebilir. Kar altında kalan çadır kırılmaz, ezilmez, yırtılmazsa içindekileri havasız bırakabilir.

26. Kamp yerinden, elektrik direği, lamba, köy gibi teknoloji unsurları görülmemelidir. Kampa tabiatla baş başa kalmak için gittiğimizi unutmayalım. Teknolojik unsurları zaten hep görüyoruz. İzciliğin kurucusu “Evinizin bahçesinde çadır kurmak kamp yapmak değildir” diyor.

27. Denize çok yakın olmamalıdır. Denizin devamlı dalga sesi, insanı hissedemeyeceği bir biçimde rahatsız eder, sinirli yapar, uyutmayabilir. Büyük bir dalga gelip çadırınızı alabilir. Gece çadırdan çıkınca uyku sersemliği ile denize düşebilirsiniz. Deniz ile kamp arasında makul bir mesafe olmalıdır.

28. Kamp yeri, biraz eğimli olmalıdır. Su birikememeli devamlı akıp gitmelidir. Bazen çadırların üstünden akan sular bile inanılmaz son derece fazla olabilir, bu sular da birikmeden akıp gidebilmelidir.

29. Selvi gibi uzun ve tek ağaçların dibinde olmamalıdır. Bu gibi ağaçlar kendine ve civarına yıldırım çekebilir.

30. Denizi tehlikelerle dolu olmamalıdır. Deniz içinde, kayalıklar, denizkestaneleri, midyeler, uçurumlar, kuyular, zehirli balıklar olmamalıdır. Akıntı bulunmamalı, aniden dalga çıkmamalı, sürekli dalgalı olmamalıdır.

31. Sabah güneşinin ilk ışıkları çadırlara vurmalıdır. Bu sayede izciler sabah daha erken, istekli ve dinç kalkarlar. Çadır içi rutubet de hemen kurumuş olur.

32. Çadır kurulacak zemin kayalık olmamalıdır. Zemindeki engebeler, dikenler, taşlar, kayalar geceleri ızdıraba sebep olur. Zeminin tercihen, çimenlik olması lâzımdır.

33. Çadırların kapıları hakim rüzgârlara dönük olmamalıdır. Şiddetli rüzgâr açık kapıdan vurduğunda çadırı şişirir, uçurup götürebilir.

34. Çadır kurduğumuz alana, çadırın etrafını çevirecek su kanalları kazmamalıyız. Bu kanaldan çıkan topraklar, suyun ve rüzgârın etkisiyle taşınır ve erozyona sebep oluruz. Yeni çadırların altı kapalı olduğundan su hendeğine gerek yoktur.

35. Mahallin emniyet birimlerine kamp haber verilmelidir. Kampımızı emniyet yetkililerine bizim haber vermemiz, bizi görenlerin haber vermesinden daha iyi olur.

LİDERLERİN, KAMP YERİ SEÇİMİNDE KEŞİF GEZİSİNDE,

GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURMASI GEREKEN UNSURLAR:

1. Su yeterli mi?

2. Su, yiyecekleri bozulmaktan koruyacak kadar soğuk mu?

3. Kamp için, elektriğe ihtiyaç var mı, varsa nasıl sağlarız?

4. Sahil, yeterince güvenli mi?

5. Denizin içi, yeterince güvenli mi?

6. Sahil ve deniz, spor için uygun mu?

7. Denizin tabanı basmaya elverişli mi?

8. Yakıt, yiyecek, malzeme, hastaneye ulaşım mümkün mü?

9. Zararlı haşarat ve vahşi hayvan var mı? (Yerlilerden öğrenilecek)

10. Yakacak ve tesislik odun var mı, satın mı alınmalı?

11. Yörede ani hava değişimi oluyor mu, bu önceden nasıl anlaşılıyor. (Yerlilerden öğrenilecek)

12. Kamp alanının haritasını elde edebilir misiniz? (Mahalli idarelerden)

13. Kamp alanı civarı, gece tatbikatları için uygun mu?

14. Ateş yakılabilir mi?

15. Kamp yapacağımız zaman içinde, hâkim rüzgârlar ne yönden esiyor? (Yerlilerden öğrenilecek)

16. Hakim rüzgârlara göre kamp tuvaleti, mutfağı, çadırlar nerelerde kurulmalı?

17. Acil durumlarda, kimlerle nasıl haberleşebiliriz?

18. Civarda, yakın çevre gezileri yapmak için uygun yerler var mı?

19. Kamp alanı kime ait. Civarında sahipli arazi var mı? Kamp yeri sahibinden, vatandaş, orman bölge müdürlüğü, v.s izin aldınız mı, civardaki arazi sahiplerine yapacaklarınızı anlatıp izcilik hakkında bilgi verdiniz mi?

20. Yerleşmelerden yeterince uzak mı?

21. Kamp yerinin güvenliği nöbetçiler tarafından sağlanabilir mi?

22. Kamp yerini izcileri getirecek kadar iyi tanıdım mı?

4- Duyuru : Kamp yerinin belirlenmesinden sonra velilere kamp duyurulmalıdır. Bu duyuru yazılı bir belge ile olabilir. Ancak toplantı yapılarak konuşulmalı ve bu belge verilmelidir. Toplantı sırasında veli izin belgeleri imzalatılarak alınmalıdır. Bu duyuruda izcinin yanında getireceği kamp malzemeleri belirtilmeli, izcinin kişisel özellikleri hakkında bilgi alınmalıdır. Duyuru belgesinde kampın yeri, süresi, ücreti vb. bilgiler belirtilmelidir.

5- Malzemeler :

a) Genel kamp malzemeleri. (Çadır, mutfak malzemeleri, ip, odun vb.)

b) İzcinin kişisel malzemeleri. (Yedek çamaşır, elbise, askı, mandal, eşofman, havlu, temizlik malzemeleri, spor ayakkabısı, terlik, vb.)

c) Kamp yönetiminin özel malzemeleri. (Özel İzcilik malzemeleri.)

6- Yemek listesinin kamp öncesinden yapılmasında yarar vardır. Böylece gerekli malzemelerde hazırlanır. Hava koşullarına göre yemek listesi belirlenir.

7- Kamp programı; oba başları ile önceden yapılan bir toplantıda kamp programı belirlenmelidir. Programda teknik izcilik konuları, oyunlar, rontlar, şarkı ve marşlar, el işi çalışmaları, spor, koleksiyon, resim ve dramatize çalışmalarına yer verilmelidir. Günlük zaman cetveli hazırlanır.

8- Kamp yönetimi iki gün önce kamp yerine giderek kamp planını hazırlar, kampçılar gelince yerleşilir.

B) Kampta :

Kampa ne kadar erken gidilirse yerleşme o kadar kolay olur. Kamp yönetimi kamp yerleşim planını önceden yapmalıdır. Bu plan yapılırken şunlara dikkat edilir :

1- Her oba ayrı olarak, mümkünse birbirini göremeyecek şekilde kamp kurmalıdır. Talimatlar hazırlanmalı, ilan panosuna asılmalıdır.

2- Kamp yönetimi obaların tam ortasında ilan panosu yanında olmalıdır.

3- Her obanın kampı yanında mutfağı olmalıdır.

4- WC’ ler uygun yerlerde olmalıdır.

5- Ambar kamp yönetiminin yanında olmalıdır.

6- Her oba aşağıdaki işlerden birinde görevlendirilmelidir :

a) WC çukurlarını kazma ve etrafını çevirme.

b) Bir çöp kuyusu hazırlama.

c) Bulaşık yıkama yerleri hazırlama.

d) Bayrak direği dikme.

e) Ambar çadırını kurma ve malzemeyi uygun şekilde yerleştirme.

f) Banyo ve duş yerleri hazırlama.

g) Yakacak bulma ve obalara dağıtma.

7- Tesisler ve diğer konular :

Tuvaletler : Uygun yerlere kazılan çukurlar ve yanlarında bulunacak kum, kireç, su, tuvalet kağıdı, sabun uygun yerlere konulmalıdır.

Mutfak : Her obanın ayrı mutfağı olmalı, mümkün değilse kampı doyuracak bir mutfak yapılmalı, mutfağın yeteri kadar odunu, temiz suyu, bulaşık yeri olmalıdır.

Yemek dağıtımı : Yemek dağıtımı için gerekli önlemler alınmalı, dönerli sistem saplanmalıdır. Gerekirse karavanalarla masada yemek dağıtımı sağlanmalıdır.

Ambar çadırı : Ambar sorumlusunun işi çok önemlidir. Yiyeceklerin temini, saklanması, dağıtımı onun sorumluluğundadır. Bu görevleri yerine getirecek birikime sahip olmalıdır.

Sağlık ve temizlik : Her obada çöp kutusu bulunmalı, sık sık boşaltılmalı, kişisel temizliğe önem verilmeli, teftişlerde bunun üzerinde durulmalıdır. Çadırlar daima havalandırılmalı, soğuk havalara önlem alınmalı, güneş banyosu yavaş yavaş olmalıdır. Kıyafet kampta gayet rahat olmalıdır. Mevsim sebze ve meyveleri bol bol alınmalıdır. Basit ilkyardım konuları dışındaki sorunlar kesinlikle sağlık kurumlarına iletilmelidir.

Günlük program : Program önceden hazırlanmasına rağmen her akşam yönetimle birlikte değerlendirilmeli, ertesi günün programı gözden geçirilmelidir.

Konuklar ve komşu kamplar : Her izci kamp sırasında çevresinde olumlu yada olumsuz bir etki bırakır. İzciler kamp dışında üniformalı gezmeli, çevreyi rahatsız etmemeli, saygılı, kibar, sevecen, güler yüzlü olmalı, herkese yardımcı olmalıdır.

C ) Kamptan Sonra :

Kampın son günü bütün hesaplar kapatılmalı, borçlar ödenmeli, dönüş araçları hazırlanmalı, gerekli olmayan malzemeler toplanmalıdır. Çadırlı kamplarda kamp sökülmeli, çevre temizliği yapılmalı, kamp yeri terk edildiğinde kamptan hiçbir iz kalmamalıdır.

Kamp not defteri : Kamp günlüğü tutulmalı, bunlar daha sonraki kamplar için kaynak olacak şekilde düzenlenmeli ve saklanmalıdır.

Kamp dosyası : Kampta tutulan tüm kayıtlar, belgeler, mektuplar, fotoğraflar, talimatlar bir dosyada saklanmalı, bir kamp albümü hazırlanmalıdır.

Kamp raporu : Kamp sonunda düzenlenecek rapor, ilgili kurumlara verilmelidir.

Teşekkürler : Kamp sonunda kampa destek olan ve yardım eden herkese bir teşekkür belgesi verilmelidir. Bu sağlanamıyorsa birer teşekkür belgesi yazılmalıdır. Ödünç alınan malzemeler ilgili kurumlara zamanında ve sağlam olarak teslim edilmelidir.